هرچند که به نظر می رسد، نمایش و تئاتر تفاوتی با هم نداشته باشند، اما باید بدانیم که این دو واژه معمولاً به جای هم استفاده شده اند. تا جایی که در بعضی تعاریف گفته می شود: «نمایش یا تئاتر شاخه ای از هنرهای نمایشی است که . . . » درست است که در هر دو شاخه ی این هنرها، به صورت زنده چیزی نمایش داده می شود، اما تفاوت هایی اساسی با هم دارند.
تئاتر باید متن داشته باشد، در صورتی که نمایش اینگونه نیست. نمایش بیشتر با آیین و آداب و رسوم ارتباط دارد. مثلاً یک اجرای یک داستان یا آیین محلی و یا حتی رژه سربازها، راهپیمایی و . . . یک نمایش است، چون مفاهیم ارزشمندی مانند اتحاد، همدلی، آداب و رسوم و . . . را نشان می دهد.
اما تئاتر قصه قوی لازم دارد. قصه ای که شخصیت، قهرمان، طرح، نقطه اوج و . . . داشته باشد. در تئاتر همه اجزا و عوامل برای رسیدن به هدفی اجتماعی، فرهنگی و . . . فعالیت می کنند. تئاتر بیشتر برای نمایش دادن اوضاع و احوال اجتماعی به کار رفته و می رود. در تئاتر صحنه، نور، دکور، بازیگر و کارگردان وجود دارد و همه تلاش می کنند شرایط را به سمتی پیش ببرند تا ببینده بتواند با موضوع و هدف تئاتر ارتباط برقرار کند و شرایط اجتماعی و فرهنگی و . . . جامعه اش را درک کند و این سؤال برایش مطرح شود که در این شرایط خودش در چه جایگاهی قرار گرفته است؟!
در واقع نمایش یک فرهنگ را نشان می دهد اما تئاتر می تواند یک فرهنگ و طرز تفکر را بسازد.
«بر طبق يك افسانه زيباي هندي منشاء تئاتر مراسم پيروزي خداي ايندرا بر شياطين است.» در این مراسم خدایان و شیاطین حضور داشتند و بازیگران هر حرکت آنان را برای تماشاچیان مجسم و آن را بازی می کردند. وقتی گروه شیاطین فهمیدند که به زودی در برابر خدایان شکست می خورند و تماشاچی ها هم شکست آنها را می بینند؛ با خدایان بد و شیاطین ناچیز متحد شدند و شورش کردند تا جایی که دیگر بازیگران قادر به هیچ حرکت یا حرفی نبودند. در این هنگام خدای ایندرا پرچم خود را برداشت، به میان صحنه آمد و همه شیاطین و . . . را نابود کرد. سپس بنایی ساخت که بعدها به آن «تئاتر» گفتند و برای اینکه بازیگران و تماشاچیان در برابر شیاطین باقی مانده در امان باشند، خدایان زیادی وظیفه محافظت از تئاتر را بر عهده گرفتند.
این افسانه می گوید که هدف تئاتر به روی صحنه آوردن شیطان، نابودی او و آزاد کردن بشر است.