شب یَلدا یا شب چلّه یکی از کهن‌ترین جشن‌های ایرانی است. در این جشن، طی شدن بلندترین شب سال و به دنبال آن بلندتر شدن طول روزها در نیم‌کرهٔ شمالی، که مصادف با انقلاب زمستانی است، گرامی داشته می‌شود. کلمه «یلدا» از واژهٔ سریانی «ܝܠܕܐ» گرفته شده و به معنای «زایش» و «تولد» است.
یلدا به زمان بین غروب آفتاب از ۳۰ آذر (آخرین روز پاییز) تا طلوع آفتاب در اول ماه دی (نخستین روز زمستان) گفته می‌شود. یلدا یک جشن ایرانی است و بین بسیاری از مردم فارسی زبان در سراسر جهان رایج است و علاوه بر ایران در کشورهای دیگری مانند جمهوری آذربایجان، افغانستان، تاجیکستان و پاکستان برگزار می شود.
خانواده‌های ایرانی در شب یلدا، معمولاً در خانه ی بزرگتر فامیل و به خصوص پدر بزرگ و مادربزرگ جمع می شوند و شامی مفصل و ایرانی میل می کنند. همچنین از خوردنی های این شب لبو، هندوانه، انار، کدو حلوایی و . . . می خورند. همچنین آجیل یکی از خوراکی های این شب است که اصطلاحاً در برخی از شهرها به آن «چِلِسمه» می گویند که ترکیبی از چهل نوع مغزیجات و تخمه ها است. اما از خوراکی های این شب که بگذریم یکی از بهترین لحظات شب یلدا قصه گویی پدربزرگ و مادربزرگ ها، شاهنامه و حافظ خوانی و گرفتن فال حافظ است.
در هر یک از شهرها و استان های کشور مانند خراسان، اردبیل، اصفهان، کردستان، خوزستان و . . . شب یلدا با آداب خاصی برگزار می شود و مانند بسیاری از مراسم های دیگر رسم و رسوم مختلفی برای آن وجود دارد. مثلاً در لرستان به شب یلدا «شو اول قاره» می گویند و در این شب خوراکی هایی مانند گندم شیره می خوردند و رسم است که نوجوانان به پشت بام همسایه هاشان می روند و در آنجا با صدای بلند اشعار خاصی به زبان لری می خوانند و همسایه ها در شال آنها آجیل، شیرینی، گندم و شاهدانه می گذارند.